Rząd przyjął projekt założeń do ustawy o tzw. odwróconym kredycie hipotecznym. Zanim przyjrzymy się owemu projektowi, oraz zmianom jakie za sobą pociąga, spróbujmy może przypomnieć w kilku słowach, na czym w ogóle polega odwrócona hipoteka i dla kogo może być ona przydatnym rozwiązaniem.
Odwrócony kredyt hipoteczny jest przede wszystkim skierowany do osób starszych, w wieku emerytalnym, dysponujących własną nieruchomością, której nie mają komu przekazać po śmierci, a które chciałyby zwiększyć swoje, comiesięczne przychody. Zwiększenie przychodów następuje w postaci wypłacanej każdego miesiąca renty, o z góry ustalonej wysokości, w zamian za przeniesienie prawa własności do nieruchomości na podmiot wypłacający wspomnianą rentę. Podmiotem tym może być np. fundusz hipoteczny. Na rzecz zbywcy, czyli naszego emeryta, ustanawiane jest jednocześnie prawo do dożywotniego zamieszkiwania przekazanej nieruchomości.
Tyle teorii, a jak to wygląda w dotychczasowej praktyce? Brak jakichkolwiek regulacji sprawia, iż odwróconą hipotekę oferować może w zasadzie dowolny podmiot w oparciu o przepisy prawa cywilnego. Sytuacja taka rodzi pewne ryzyko dla potencjalnego emeryta-zbywcy, ponieważ za oferowanie tego typu skomplikowanych, bądź co bądź, usług finansowych, brały się podmioty nieprzygotowane, bez należytych kompetencji, odpowiedniego zaplecza finansowego, a nawet z gruntu nieuczciwe. Właśnie aby zapobiec wykorzystywaniu, łatwowierności i pewnej nieporadności osób starszych w poruszaniu się po skomplikowanych meandrach prawno-finansowych, powstał projekt ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym.
Zgodnie ze świeżo przyjętym projektem, odwróconych kredytów hipotecznych będą mogły udzielać banki, instytucje kredytowe, a także oddziały banków zagranicznych. Podmioty mające zamiar udzielać takich kredytów będą musiały spełnić szereg warunków finansowych oraz organizacyjnych, nad czym kontrolę ma sprawować Komisja Nadzoru Finansowego. Ma to na celu wyeliminowanie wcześniej wspomnianych nieuczciwych, bądź nie będących w stanie spełnić warunków finansowych firm, oraz podniesienie zaufania potencjalnych klientów do podmiotów oferujących takie usługi finansowe.
Kolejną i zasadniczą w swych skutkach prawnych zmianą, jest regulacja, iż klient-emeryt będzie do końca życia właścicielem swojej nieruchomości, natomiast kwestia zabezpieczenia praw kredytodawcy, będzie rozstrzygać się po śmierci właściciela, a przedmiotowa nieruchomość będzie wchodzić w skład masy spadkowej po nim. Z faktu tego wynikają dodatkowe możliwości dla ewentualnej rodziny zmarłego, która będzie miała możliwość spłaty kredytu i zachowania praw do nieruchomości zabezpieczającej go.
Planowane są także rożne sposoby wypłaty należnego świadczenia nie tylko w postaci renty comiesięcznej. Senior ma mieć także do wyboru wypłatę całej sumy kredytu jednorazowo, bądź w dowolnej ilości rat ustalonych z bankiem.
Na możliwość rosnącego zainteresowania odwróconym kredytem hipotecznym, wskazywałyby takie czynniki, jak szybko starzejące się społeczeństwo oraz spadająca dzietność. Sprawi to, że osób starych, samotnych może być coraz więcej. Jeśli dodać do tego przewidywaną, malejącą siłę nabywczą, rent i emerytur wypłacanych przez ZUS, to niewykluczone, iż dla wielu emerytów odwrócona hipoteka stanie się dopuszczalną możliwością, czy wręcz koniecznością. Ucywilizowanie procedur związanych z jej zawieraniem, jest wobec tego jak najbardziej zasadne, czemu na przeciw wychodzić ma właśnie przyjęty przez rząd projekt ustawy.
mar.